پروفسور ناصر آق ضمن اشاره به عوامل مختلف خشکی دریاچه ارومیه، گفت: تغییر اقلیم ، گرم شدن هوا، کاهش بارشها و مصرف بی رویه آب در بخش کشاورزی از علل اصلی خشکی دریاچه ارومیه است.

وی با بیان اینکه احیای کامل دریاچه ارومیه با توجه به شرایط اقلیمی و کمبود آب در حوضه امکان پذیر نیست، ادامه داد: تنها می توان نصف بخش شمالی و نصف بخش جنوبی دریاچه را در دو فاز احیا کرد چرا که به دلیل وسعت بالای دریاچه و نبود آب کافی اگر بخواهیم کل دریاچه را احیا کنیم آب ورودی در سطحی وسیع پخش و تبخیر شده و آب ورودی عملا نتیجه ای برای دریاچه نخواهد داشت.

رئیس انجمن آبزی پروری ایران گفت: با توجه به گرم شدن هوا شدت تبخیر دریاچه ارومیه بالاست و هرساله حدود یک متر از آب دریاچه تبخیر می شود لذا تنها راهکار احیای دریاچه بخشی از دریاچه است. البته اگر در آینده پتانسیل تولید آب در حوضه افزایش یابد قطعا کل دریاچه خود به خود احیا خواهد شد.

وی با بیان اینکه در بین اذهان عمومی دائما دریاچه وان ترکیه و دریاچه ارومیه مقایسه می شود نیز افزود: این دو دریاچه از نظر عمق و حتی شرایط اقلیمی قابل مقایسه نیستند چرا که حداکثر عمق دریاچه وان ۴۵۰ متر است در حالیکه حداکثر عمق دریاچه ارومیه در پرآب ترین زمان ۱۴ متر بود. همچنین میزان بارشها بخصوص بارش برف در منطقه وان بسیار بیشتر از میزان بارشهای سالانه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه است لذا مقایسه این دو دریاچه و اینکه چرا دریاچه وان همزمان با دریاچه ارومیه خشک نشده بی معنی است.

احداث میانگذر برروی دریاچه هیچ تاثیری در خشک شدن این نگین آبی ندارد

این عضو هیئت علمی دانشگاه ارومیه با بیان اینکه احداث میانگذر برروی دریاچه هیچ تاثیری در خشک شدن این نگین آبی ندارد، گفت: هیچ مستندات علمی در این خصوص وجود ندارد که بگویند احداث میانگذر عامل خشکی دریاچه است چون میانگذر دریاچه مانع ورود آب به دریاچه نبوده و نیست درحالیکه دریاچه از بی آبی در حال خشکیدن است.

وی همچنین  در خصوص تاثیرسدهای استان در خشکی دریاچه نیز گفت: حجم آب کل سدهای احداثی براساس اعلام اب منطقه ای کمتر از نصف حجم آبی است که سالانه وارد دریاچه می شد. لذا حتی تخلیه کل ذخیره پشت هم نمی تواند کمک زیادی به دریاچه بکند ولی اینکار زندگی میلیونها کشاورز را تحت تاثیر قرار خواهد داد. ولی رها سازی بخشی از مخازن پشت سدها و حفظ جریان زیست محیطی رودخانه ها بطرف دریاچه ارومیه کاملا ضروری است.

پروفسور آق توسعه بی رویه کشاورزی در منطقه  و مصرف چند برابری آب را از علل اصلی خشکی دریاچه دانست و اظهار کرد: کشاورزی طی چند سال گذشته در این منطقه به شکل بی رویه ای رشد داشته و مردم با اقدام به کشت محصولات پرآب بر همچنین حفر چاهای بی رویه زمینه را برای خشکی دریاچه مستعد کردند.

وی با اشاره به راهکارهای اصلی مطرح شده در کنفرانس بین المللی سال ۹۲در خصوص نجات دریاچه ارومیه نیز گفت: خرید آب از کشاورزان دارای اراضی کم بازده و مکانیزه کردن سیستم آبیاری باغات و کاهش بهره برداری صنعتی از باغات سیب به مدت دو الی سه سال می تواند سالانه حدود دو میلیارد مترمکعب آب بیشتر وارد دریاچه بکند تا دریاچه جانب بگیرد تا سایر اقدامات به بهره برداری برسند.

اخبار برداشت لیتیم از دریاچه و تبدیل دریاچه به معدن عقلانی نیست

آق با اشاره به اخبار برداشت لیتیم از دریاچه و تبدیل دریاچه به معدن را غیر عقلانی دانست و گفت: میزان لیتیم موجود در دریاچه آنقدر نیست که بخواهند بخاطر آن کل دریاچه را خشک کنند از طرفی نیز برای برداشت ماده معدنی و املاح نیاز نیست که کل دریاچه خشک شود تا برداشت صورت گیرد این اخبار تنها با هدف تشویش اذهان عمومی در جامعه نشر داده می شود و غیر عقلانی است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه اجرای طرح نکاشت، مکانیزاسیون و کاهش مصرف در باغات، رهاسازی آب از سدها و تکمیل پروژِه انتقال آب زاب می تواند زمینه ورود ۳ میلیارد مترمکعب آب به دریاچه را فراهم کنند، گفت:  احیای دریاچه ارومیه مشارکت همه جانبه مردم را می طلبد چرا که اگر مردم در مصرف آب کشاورزی صرفه جویی نکنند تنها با رهاسازی آب به دریاچه این عملیات احیا نتیجه بخش نخواهد بود.