شهریار، نامی فراتر از مرزهاست؛ او از زبان مردم حرف می زند و به زبان مردم شعر می گوید و این خصوصیت شعرهایش را پر جاذبه و مردمی کرده و آوازه نامش را به فراتر از مرزها برده است.
سیدمحمدحسین بهجت تبریزی با شاهکار بی نظیرش بر دلها فرمانروایی می کند؛ هردلی را به وجد می آورد و اشک را بر چشمها میهمان می کند او با “حیدربابایش” هرانسانی را به دورترها می برد به آنجا که هرانسانی آرزویش می کند، اما به آن دست نمی یابد.
واژه ها در تسخیر و کلمات اسیر او هستند، طوقی برگردنشان آویخته و به هر طرف که بخواهد می کشد؛ با حیدربابایش که همراه شوی می روی به کوچه پس کوچه های کودکی، جاییکه که مهربانی را جا گذاشته ای؛ حیدربابای او حرف همه انسانهاست تفسیری زیبا از زندگی تمام آدمیان.
حیدربابای شهریار گاه می خنداند، گاه می گریاند و گاه تو را میان گذشته های دور سرگردان رها می کند و گاه صدای موذن محله را در گوش تو نجوا می کند.
با حیدربابا که انس می گیری زندگی برایت معنا می شود؛ بغض گلویت را می گیرد و دوست داری از ته دل فریاد بزنی به آرامستان بروی و سر برمزار عزیزان بگذاری و بلندبلند گریه کنی.
حیدربابا اوج هنر شهریار و حاصل وفاداری و باور عمیق او به سادگی های سرزمینش است؛ حیدربابا از نامردمی ها و جفای روزگار با تو سخن می گوید، بر رفتگان و آنانی که روزی صدایشان و خودشان زینت بخش مجالسمان بودند و بر بزرگانی که زمان در نبودشان رخت سیاه برتن کرده اشک ماتم می ریزد.
شهریار شاعر ارزش هاست؛ تعهد در ذات او ریشه دوانده و به اوج رسیده و به اشعارش غنا بخشیده است.
شهریار سخن ایران؛ شاعری متعهد
فردین میلانی صدر از نویسندگان برجسته آذربایجان غربی درباره استاد شهریار می گوید: شهریار شاعری متعهد و پایبند به اخلاق و دوستدار اهل بیت (ع) بود و شعرهایی چون «علی ای همای رحمت» گواه روشنی بر این مدعاست.
وی ادامه داد: انس وی با قرآن از او انسانی متعهد و پایبند به اصول اخلاقی ساخته و شعرهایش به جنگ زشتی ها رفته و خواهان جامعه ای پاک و متعهد بود.
وی افزود: شهریار را می توان شاعر ارزش ها دانست زیرا او برای حفظ ارزش های اصیل انسانی و ماندگار ساختن آنها از زبان شعر استفاده می کرد.
نویسنده ارومیه ای اظهار کرد: این شاعر پرآوازه شاعری مردمی بوده و در شعرهایش زندگی ساده و بی آلایش را به تصویر کشید و ابیاتی سرود که مردم آن را پسندیدند.
میلانی اضافه کرد: منظومه «حیدربابایه سلام» شاهکار شهریار است و این منظومه با تمام قدرت پیوندی عمیق بین گذشته و حال ایجاد کرد و هرخواننده ای اعم از ایرانی و خارجی با مطالعه آن به کوچه های کودکی خود می رود، حسرت مادر بزرگ را می خورد، در فراق او اشک می ریزد و در دنیای خیالی خود همان شیطنت های کودکی را مرور می کند.
وی گفت: شهریار برای نسل جدید به خصوص نوجوانان و جوانان به خوبی شناسانده نشده است و هنوز نسل جدید با اشعار، زندگی و ابعاد شخصیتی این شاعر ملی و جهانی آشنا نشده اند.
وی افزود: اشعار شهریار عامل بزرگ وحدت در جامعه است زیرا وی با سرودن شعر به ۲ زبان ترکی و فارسی به مبارزه با تفرقه پرداخت چنان که در شعر معروف خود به نام “آذربایجان” با صراحت می گوید همه ما متعلق به یک سرزمین و یک دین هستیم و به هیچ بهانه ای نباید در بین قومیت ها تفرقه ایجاد شود.
شهریار فرهنگ ملت ایران را جاودانه کرد
شهریارشناس تبریزی نیز در این باره معتقد است: شهریار لحظه های زندگی خود را در شعر به تصویر کشید و شعر این شاعر در حقیقت بازتاب لحظه های زندگی وی است.
جمشید علیزاده اضافه کرد: وقتی این شاعر از انتظار معشوق سخن می گوید این انتظار را طی کرده است و اگر از کودکی سخن می گوید رسوب این خاطرات در ذهنش وجود دارد و این خاطرات همواره با شهریار ادامه می یابد.
وی ادامه داد: صدق عاطفی در هیچ یک از اشعار شعرا دیده نشده و تنها شهریار به این مرتبه دست یافته است.
وی در خصوص جاودانگی اشعار شهریار اظهار کرد: چند دهه از زمانیکه شهریار «علی ای همای رحمت» را سروده می گذرد اما همچنان در کشور و فراتر از مرزها جاودانه شده است.
شهریارشناس تبریزی با اشاره به اینکه گذر از ۷۰ سال و ماندگار شدن شعر یک شاعر کار هر کسی نیست، بیان کرد: شهریار فرهنگ این ملت را در اشعار فارسی و ترکی خلق کرد و به جاودانگی رساند.
علیزاده گفت: نیمایوشج شعری دارد که در آن می گوید «آنکه غربال دارد از پشت سر می آید» و منظورش این است که آنها که شایسته اند جاودانه می مانند و غربال به خوبی بهترین ها را در خود نگه خواهد داشت و شهریار ما از این طیف است و غربال زمان نتوانسته او را برزمین اندازد.
وی افزود: اگر بخواهیم پرونده قطور شعر معاصر در ایران قرن بیستم را ببندیم و هر شاعر را با بهترین شعرهایش در هر قالبی گلچین کنیم، پرونده شاعران قرن بیستم در یک جلد جا می گیرد و شاهکارهای استاد شهریار آنقدر زیاد است که باید در یک جلد مجزا چاݕ شود.
اگر شهریار نبود کسی حیدربابا را نمی شناخت
دکتر مهدی روشن ضمیر دوست نزدیک استاد شهریار، در مقدمه ای که به کتاب حیدربابای شهریار می نویسد، آورده است: اگر باغبان هنر نبود، احساسات لطیف می پژمرد و اگر احساسات لطیف نبود، آدمی از ببر و پلنگ مخوفتر و خون خوارتر می گردید. آقای شهریار به نظر من فرقی که بین ما مردم معمولی و شما هنرمندان هست این است که در سینمای زندگی آنچه را که ما می بینیم و یا نمی بینیم شما می توانید بگویید و شرح دهید و آنچه را که ما به یک آن حس می کنیم شما آن را سرمدی و جاودان می سازید؛ اگر شهریار نبود کسی حیدر بابا را نمی شناخت. مثل این است که با عینک نازک بین شما هنرمندان دنیا را بهتر و روشن تر می بینیم و همه چیز و همه کس را دوست داشتنی می یابیم.
سید محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار در سال ۱۲۸۵ در یکی از روستاهای تبریز به دنیا آمد و ذوق شاعری وی از دوران کودکی نمایان شد؛ وی در ۱۳ سالگی شعرهایش را با تخلص ‘بهجت’ در مجله ‘ ادب ‘ به چاپ رسانید.
شهریار بعدها با تفأل به دیوان حافظ شیرازی، تخلص ‘شهریار’ را برگزید و در نهایت نامش با همین تخلص در تاریخ ادبیات ایران ثبت و ماندگار شد.
شهریار در بهمن ماه ۱۲۹۹ به تهران آمد و در دارالفنون تحصیل کرد و وارد دانشکده پزشکی شد؛ اولین دفتر شعر او در سال ۱۳۰۸ با مقدمه ملک الشعرای بهار، سعید نفیسی و پژمان بختیاری منتشر شد.
شهریار که با سرودن منظومه ‘ حیدربابایه سلام ‘ یکی از مهم ترین آثار ادبی ترکی آذربایجانی را خلق کرده از معدود شاعرانی است که در ۲ زبان فارسی و ترکی آذربایجانی سروده های درخشانی دارد؛ سرودن این منظومه از مهمترین عوامل شهرت و محبوبیت شهریار در میان ترک زبان های ایران به شمار می رود.
سید محمدحسین بهجت تبریزی (شهریار) روز ۲۷ شهریورماه ۱۳۶۷ در سن ۸۳ سالگی به علت بیماری در بیمارستان مهر تهران دارفانی را وداع گفت.
استاد سخن، شهریار بیش از ۲۸ هزار بیت به زبان فارسی و در حدود سه هزار بیت به زبان ترکی، شعر سروده است که در همه آنها یا در بیشتر آنها شخصیت شهریار عمده ترین و مؤثرترین عامل شکل گیری این اشعار است.
رهبر معظم انقلاب نیز در مورد منظومه حیدربابایه سلام استاد شهریار که از معروف ترین شعرهای اوست، می فرماید: ‘شهریار’ یکی از بزرگترین شعرای همه دوران های تاریخ ایران است و آن به لحاظ حیدر بابایه سلام اوست.
https://salmaspress.ir/?p=17098