عید قربان نمایش پرشکوه همدلی و وحدت امت اسلامی در حج و جلوهای زیبا از امتی متحد است که پیام اسلام را که دعوت به عدالت و مردانگی است، فریاد زده و امید و اقتدار را در دل هر مسلمانی زنده میکند.
از روزی که ابراهیم خلیل الله با شنیدن ندای پروردگار خود را تسلیم کرد از خود و فرزندش گذشت اسماعیل را به قربانگاه برد و در راه رضای پروردگار از فرزند خود گذشت، قربانی کردن تبدیل به سنت شد.
سنتی به بلندای تاریخ و امروز مسلمانان جهان به تبعیت از این سنت ابراهیمی پس از اعمال حج، قربانی خود را به قربانگاه برده و فریضه خود را ادا میکنند.
عید قربان مبارزه انسان با شیطان و عبودیت خالصانه پرودگار را به تصویر کشیده و سرانجام شکوه پیروزی زیبای بندگی در برابر خالق هستی را نشان میدهد، قربانی کردن در راه خدا، شکوفا شدن روح ایثار و نشان دادن میزان عشق و قرب به منبع لایزال الهی و تقواست.
این عید به معنای بازگشت انسان به مقام قرب الهی است و این بازگشت زیباترین صحنه ایست که انسان در برابر معبود به تصویر میکشد و بندگی خود را به تماشا میگذارد.
عید قربان را به عید اضحی هم نامگذاری کردهاند، چرا که اضحی جمع ماده ضحی به معنی ارتفاع روز و امتداد نور آفتاب است و هنگامی که خورشید بالا میآید (قبل از ظهر)، آن موقع را ضحی گویند.
به همین سبب حجاج به هنگام بالا آمدن آفتاب قربانی میکنند، بدین سبب روز دهم ذیالحجه را که قبل از ظهر آن، عمل قربانی انجام میشود «عید اضحی» میگویند این روز یادآور فداکاری و ایثار ابراهیم(ع) در راه رضای معبود، تسلیم و ایمان اسماعیل(ع) در قربانگاه عشق است.
فلسفه عید قربان، به مسلخ بردن شهوات نفسانی است که باید آن را به قربانگاه ببریم و در پیشگاه معبود آن را از بین ببریم.
در نهم ذیالحجه با خواندن دعای عرفه منسوب به دعای امام حسین (ع) به شناخت خود نزدیک تر میشویم و از خدا آمرزش طلب میکنیم، تا در دهم ذیالحجه نفس و آمال دنیوی خود را قربانی کنیم و به خدای متعال نزدیک تر شویم.
در آیین مسیحیت نیز به عقیده عیسویان، قربانی منحصر به شخص مسیح بوده و گویند حضرت عیسی (ع) خون و گوشت خود را فدای مردم جهان ساخت و به همین مناسبت یکی از فروع دین نصاری آن است که باید ماهی یک مرتبه و یا حداقل سالی یک بار نزد کشیش بروند و به قدر تمکن، وجهی به وی تقدیم دارند و به تمام گناهانی که در مدت مزبور مرتکب شدهاند اقرار کنند تا کشیش که به عقیده آنان جنبه غفاریت دارد، آن گناهان را بیامرزد.
در اعراب زمان جاهلیت که سران قبایل به مکه میآمدند، ساکنان مکه مهماندار و میزبان آنان بودند و هر دو دسته خود را به کشتن شتر، گاو و گوسفند برای بتان خویش و اطعام به فقرا و گرسنگان موظف میدانستند.
عید قربان همانند عید سعید فطر از جمله اعیاد بزرگی است که در روایات به آن «یوم النحر» و «یوم الاضحی» گفته میشود و ائمه اطهار (ع) به حدی آن را حائز میدانند که نماز این عید را واجب دانستند و فرمودند: «صَْلاهُ الْعِیْدِینِ فَریضَه» نماز عید فطر و قربان واجب است.» (استبصار، ج. ۱، ص. ۴۴۳).
غسل کردن، خواندن نماز، خواندن دعای چهل و هشتم صحیفیه سجادیه، خواندن دعای ندبه و قربانی کردن، از جمله اعمال روز عید قربان است.
قربانی کردن ذبح نفس با قدرت ایمان
نماینده مردم آذربایجان غربی در مجلس خبرگان رهبری اظهار کرد: عید قربان هدیه وا رمغان رهایی انسان از چنگ شیطان و رسیدن به قله معرفت است.
آیت الله عسگر دیرباز افزود: عید قربان اوج بندگی انسان در برابر حق تعالی و پیروزی شکوهمند او بر هواهای نفسانی است.
وی ادامه داد: قربانی کردن در حقیقت ذبح نفس و هوای نفسانی با قدرت ایمان است و حج و قربانی کردن محور اتصالی بین مسلمانان بوجود آورده و آنها را به هم پیوند میدهد.
آیت الله دیرباز تاکید کرد: مقوله حج هر اندازه باشکوه برگزار شود هول و هراس را بردل بدخواهان اسلام حاکم خواهد کرد.
عید قربان از اعیاد مشترک مسلمانان است
نماینده مردم آذربایجان غربی در مجلس خبرگان رهبری نیز پیامبزرگ عید قربان را تسلیم شدن در برابر خداوند متعال عنوان کرد و گفت: عید قربان تسلیم شدن در برابر خداوند متعال و تسلیم نشدن در برابر هواهای نفسانی است.
آیت الله شیخ جواد مجتهد شبستری افزود: عید قربان از اعیاد مشترک امت اسلام است که مایه وحدت مضاعف بین مسلمانان میشود و همانند اعیاد مشترک دیگر موجب همبستگی بین همه فرق اسلامی است.
وی اظهار کرد: عید قربان به ماجرای حضرت ابراهیم (ع) مربوط میشود وقتی از طرف خداوند مامور شد فرزندش اسماعیل (ع) را به قربانگاه ببرد و آنگاه که حضرت اسماعیل (ع) متوجه دستور پروردگار میشود در برابر خواست پدر و فرمان الهی تسلیم شد و این حرکت آنها مقام تسلیم را نشان میدهد که چه اندازه حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل (ع) تابع فرمان الهی بودند.
آیتالله مجتهد شبستری افزود: حضرت ابراهیم (ع) از فرزندش و حضرت اسماعیل (ع) از جان خود می گذرند و به این وسیله تسلیم فرمان الهی می شوند.
امام جمعه اهل سنت نقده نیز با بیان اینکه عید قربان اوجبندگی انسان در برابر خداست، گفت: این عید بزرگ، موجب وحدت بیشتر مسلمانان میشود و حضور مسلمانان در دشت عرفات و در صفهای به هم پیوسته اتحاد و همدلی امت اسلام را به رخ جهانیان میکشد.
«ماموستا ثنار تمرنژاد» ادامه داد: حضرت ابراهیم (ع) از فرزند خود میگذرد و به دستور پروردگار عمل کرده و نهایت بندگی خود را نشان میدهد.
عید قربان به معنای بازگشت انسان به مقام تقرب الهی است که این مقام در سایه مبارزه با هواهای نفسانی و در پرتو تهذیب، خودسازی و بهره گیری از فرصتهای ناب به دست میآید.
روز دهم ماه ذی الحجه مصادف با عید قربان از بزرگترین عیدهای مسلمانان است، این روز یادآور فداکاری و ایثار ابراهیم(ع) در راه رضای معبود و تسلیم و ایمان اسماعیل(ع) در قربانگاه عشق است.
عید قربان را به عربی «عید اضحی» میگویند زیرا که اضحی جمع ماده ضحی به معنی ارتفاع روز و امتداد نور آفتاب است و هنگامی که خورشید بالا میآید (قبل از ظهر)، آن موقع را ضحی گویند.
در قرآن کریم نیز آمده است «والشمس و ضحی ها» قسم به خورشید و چون حجاج موقع بالا آمدن آفتاب قربانی میکنند قربانی را اضحیه یا ضحیه گویند بدین جهت روز دهم ذی الحجه را که قبل از ظهر آن عمل قربانی انجام میشود «عید اضحی» میگویند.
https://salmaspress.ir/?p=15089